Nakakita ang Philippine Navy ng mga 15 hanggang 25 warships malapit sa Panganiban (Mischief) Reef, mga 37 kilometro timog-silangan ng Ayungin (Second Thomas) Shoal kung saan naka-park ang isang warship mula sa World War II at nagiging Philippine outpost.
Sinabi ni Commodore Roy Vincent Trinidad, ang bagong itinalagang tagapagsalita ng Navy para sa West Philippine Sea (WPS), na nakita rin ang mga 200 Chinese maritime militia vessels, kasama ang 10 hanggang 15 China Coast Guard (CCG) ships, sa West Philippine Sea.
Ito ay mas mataas kaysa sa binanggit ni US maritime expert Ray Powell, nang sabihin niyang noong nakaraang linggo na nag-deploy ang China ng hindi bababa sa 50 maritime militia ships sa Panganiban bago ang isa pang resupply mission sa Ayungin Shoal.
Nakuha ng China ang kontrol sa Panganiban Reef noong 1995 at simula noon ay itinayo ito bilang isang military base.
Nakita ang mga Chinese warships sa paligid ng Ayungin noong Nobyembre at Disyembre ng nakaraang taon, ngunit dalawa hanggang lima lamang ang nakita sa oras na iyon.
Ngayong buwan ng Enero, nakita na ang dalawang Chinese Navy warships sa karagatan ng kanlurang Luzon, habang sinusundan ang Philippine at US Navy warships na nag-conduct ng drills sa Cabra Island sa Occidental Mindoro.
“Every now and then they get deployed all over the South China Sea,” sabi ni Trinidad sa isang press briefing sa Camp Aguinaldo nitong Martes. “So a lot of these are under the [Chinese Navy’s] South Sea Fleet. It’s their gray ships.”
Gayunpaman, nilinaw niya na ang kanilang presensya ay “hindi talaga nakakabahala sa dami,” at idinagdag na ang bilang ng mga barkong Tsino na ide-deploy sa Philippine waters ay “consistent throughout the past years.”
Sinabi rin niya: “It is difficult to give you the exact number [of Chinese ships] at an exact point of time.”
“Sa mga warships at coast guard vessels, sa mga nakalipas na 8 hanggang 10 na taon, masasabi ko na ang bilang ay medyo constant,” sabi niya sa 15 hanggang 25 warships at 10 hanggang 15 CCG ships na ngayon ay nakita sa Panganiban.
Ayon kay Trinidad, nagsimula ang “escalation in the numbers” ng mga barko ng Tsina nang ideploy ang mas maraming militia vessels.
“Ang tunay na pinag-aalala natin ay ang kanilang mga aksyon sa ating mga tropa,” aniya. “Syempre, lagi nating binabantayan ang kapakanan ng ating mga tropa sa mga contested waters.”
Si Chester Cabalza, presidente ng Manila-based think tank na International Development and Security Cooperation, sinabi na kilala ang Chinese Navy sa kanilang tortoise formation sa karagatan.
“Ibig sabihin, palagi nilang ine-deploy ang kanilang mga barko at warships sa panahon ng kapayapaan… bilang isang shield at first line of defense sa oras ng conflict,” sabi niya sa Inquirer.
Ipinapayo ni Cabalza na ang Navy at Coast Guard ay “dapat ding mag-deploy ng standby na Philippine armada upang bantayan ang ating mga isla at iba pang maritime features.”