Hindi nagbago ang paninindigan ni Pangulo Marcos na walang hurisdiksyon ang International Criminal Court (ICC) sa Pilipinas kahit na inatasan niya ang Kagawaran ng Katarungan (DOJ) na pag-aralan ang kanyang mga legal na opsyon, kabilang ang pagbabalik sa tribunal.
Sa isang pahayag, sinabi ng Malacañang noong Huwebes na ang DOJ ay nagbibigay lamang ng isang paliwanag sa mga hakbang na maaaring gawin ng Pangulo sakaling mag-utos ang ICC ng pag-aresto kay dating Pangulong Rodrigo Duterte.
“Ito ay standard na prosedurang hindi pagbabago ng posisyon, upang tiyakin na ang ating administrasyon ay handa sa anumang sitwasyon,” sabi ni Presidential Communications Office Secretary Cheloy Garafil.
Binigyang-diin ni Garafil na ang paninindigan ng Pangulo sa kawalan ng hurisdiksyon ng ICC sa pagsisiyasat sa madugong kampanya laban sa droga ni Duterte ay “mananatiling malinaw at magkatugma.”
“Gayunpaman, tungkulin ng DOJ na tuklasin ang lahat ng legal na paraan at tiyakin na lubos na naipabatid sa Pangulo ang kanyang mga opsyon,” aniya.
Ibinigay niya ang mga pahayag na ito matapos na sabihin ni Assistant Justice Secretary Jose Dominic Clavano IV noong Miyerkules na ang iniayos na legal na paliwanag ay magiging gabay kay Marcos sa “paano siya gagalaw.”
Sumagot si Clavano sa isang naunang pahayag ni dating Sen. Antonio Trillanes IV na maaaring maglabas ng arrest warrant ang ICC laban kay Duterte at iba pa kaugnay ng pagsisiyasat nito sa mga krimen laban sa katarungan sa madugong giyera kontra droga ng dating pangulo.
Isa sa mga opsyon ay ang posibilidad na magbalik sa Rome Statute, ang 2002 tratado na itinatag ang ICC, sabi ni Clavano.
Si Duterte ang nag-utos sa pag-atras ng Pilipinas mula sa tratado, na naging epektibo noong Marso 2019. Isa si Ginoong Marcos sa 17 na senador na bumoto para sa ratipikasyon ng Rome Statute noong 2011.
Noong Nobyembre ng nakaraang taon, kinilala niya ang isang inihain na “sense of the House” resolution upang makipagtulungan sa pagsisiyasat ng ICC sa alegadong krimen ni Duterte.
Ngunit sinabi niya na pagkatapos ng pag-atras mula sa ICC, may “fundamental” na mga tanong tungkol sa hurisdiksyon nito at sa kasarinlan ng Pilipinas sa pagpayag sa mga dayuhang imbestigador na magsagawa ng isang kriminal na pagsusuri sa bansa kung saan maaaring gawin ito ng sariling pulisya. Hindi tama na mag-imbestiga at mag-aresto ang mga dayuhan sa mga Pilipino, aniya.
Sinabi ni Marcos, gayunpaman, na ang pagbabalik sa ICC ay isa sa mga “opsyon” na pinag-aaralan na simula pa noon.