Higit sa 2,500 guro ang umatras mula sa kanilang tungkulin bilang mga tagapangalaga ng halalan sa barangay at Sangguniang Kabataan, ayon sa isang ulat ng Commission on Elections (Comelec) noong Lunes.
“Sa kasamaang-palad, ang karamihan ay nasa Bangsamoro [kung saan] halos 2,530 guro ang hindi naglingkod,” ani Comelec Chair George Garcia, na ulit-ulit ang kanyang pahayag nang bisitahin niya ang lalawigan ng Abra noong Linggo, bago ang halalan. Ipinahayag din niya na ang mga tauhan ng Philippine National Police ang kumukuha ng mga gawain ng mga guro sa halalan.
Sa rehiyon ng Bicol, iniulat din na may 10 miyembro ng electoral board ang nag-atraso mula sa kanilang tungkulin.
Noong Linggo, iniulat ni Garcia na may 29 boluntaryo sa Abra, na kanyang itinuturing na kritikal na lugar, ang nag-atraso rin mula sa paglilingkod sa halalan.
Nang tanungin kung bakit ayaw nilang makilahok sa halalan, sinabi ng pinuno ng Comelec, “Ipinunto ng iba ang kanilang mga nakaraang karanasan ng madalas na pamamaril o pang-i-intimidate. Kinatatakutan nilang mangyari ito muli sa Araw ng Halalan.”
Si Education Undersecretary Michael Poa, ayon sa kanya, ang Kagawaran ng Edukasyon (DepEd) ay kinakailangang linawin pa kung ang mga guro na ito ay nasa ilalim ng kanilang kapangyarihan o ng Ministry of Education ng Bangsamoro Autonomous Region in Muslim Mindanao (BARMM).
Tinukoy din ni Poa na nagtulungan ang DepEd sa Comelec at sa Public Attorney’s Office para magbigay ng legal na tulong sa mga guro na maaring sumailalim sa mga reklamo kaugnay ng halalan.
“Sa mga halalan sa barangay, karaniwang kakilala ng mga guro ang mga kandidato. Minsan sila ay mga kapitbahay o kamag-anak. Kaya ang karaniwang nangyayari ay iniuugnay ang guro sa mga kaso kaugnay ng halalan,” aniya.
Si Vice President at Education Secretary Sara Duterte, sa isang panayam pagkatapos bumoto sa Davao City, sinabi na maaari ring humingi ng legal na suporta ang mga guro mula sa DepEd.