Makalipas ang sampung taon, ang ika-8 ng Nobyembre ay nananatiling masalimuot na araw para kay Jinri Layese, 31 anyos.
Ang Supertyphoon “Yolanda” (pangalang internasyonal: Haiyan), na sumalanta sa maraming bahagi ng Visayas noong araw na iyon noong 2013, ang dahilan kung bakit hindi niya natapos ang kanyang pag-aaral.
Kinailangang magtrabaho si Layese upang tulungan ang kanyang pamilya dahil naging mahirap ang kanilang buhay matapos wasakin ng halimaw na bagyong ito ang kanilang tahanan sa Bantayan town sa Bantayan Island sa hilaga ng Cebu, isa sa mga pinakaapektadong lugar sa lalawigan.
“[Tuwing Nobyembre 8], naaalala ko ang aking mga pangarap na nawasak ng Yolanda. Tinanong ko ang aking sarili kung ano ang mangyayari sa buhay ko kung hindi ako huminto sa pag-aaral para itayo muli ang aming bahay at tulungan ang aking pamilya na makabangon mula sa pinsalang idinulot ng supertyphoon na iyon,” pahayag niya sa Inquirer sa Cebuano.
Ngayon, si Layese ay nagtitinda ng “lugaw” sa kanilang kinaroroonan. Sinabi niyang maaaring dala ng Yolanda ang kahirapan sa maraming tao, ngunit ito rin ay nagmulat sa gobyerno at sa publiko hinggil sa pangangailangan na palaging handa sa mga kalamidad. “Gusto man natin o hindi, magkakaroon at magkakaroon tayo ng bagyong darating sa ating buhay. Kaya’t kailangan tayong laging handa,” dagdag pa niya.
Sa katunayan, naglingkod ang Yolanda bilang aral para sa lahat, mula sa mga opisyal ng pambansang gobyerno hanggang sa karaniwang tao.
Ayon sa mga lokal na opisyal, isang makikitang epekto ng mga pangyayari matapos ang trahedya ay ang mga tao, lalo na sa mga lugar na naapektuhan ng Yolanda, ay hindi na kailangan pang pangaralan na mag-evacuate sa oras ng mga kalamidad.
“Sa loob ng sampung taon, natutunan na ng aming mga kababayan mula sa Yolanda kung ano ang dapat gawin bago dumating ang kalamidad. Hindi na namin sila kailangang utusan na lumipat o mag-relocate sa mas ligtas na istraktura,” sabi ni Tedence Jopson, assistant chief ng City Housing and Development Office sa Tacloban City, lalawigan ng Leyte, na isa sa mga pinakaapektadong lugar ng galit ni Yolanda noong sampung taon na ang nakararaan, na ikinamatay ng mahigit sa 2,200 katao sa lungsod.
Tinukoy din ni Jopson na maraming may-ari ng bahay ang nagdagdag ng mga palapag sa kanilang mga tahanan bilang proteksyon laban sa malalang pagbaha.