Nangako si House Speaker Martin Romualdez nitong Linggo na “aalisin” ang mga di-matinong mangangalakal ng bigas habang tiniyak ang mga nagtitinda na tutol sa pagkakaroon ng price cap sa benta ng bigas na handa ang pamahalaan na makinig sa kanilang mga alalahanin.
“Dapat tayo’y makipag-usap sa kanila upang magkaroon ng solusyon na kapwa makikinabang, nang hindi sila labis na naapektohan ng price ceiling,” ani Romualdez sa isang pahayag. “Ang pamahalaan ay hindi tanga. Kaya’t nais naming pakinggan ang kanilang mga alalahanin upang subukan hanapan ng solusyon ang takot nilang magka-lugi.”
Kinilala ng mambabatas ang pagkukulang ng mga nagtitinda ng bigas na mapipilitang magbenta ng mga bilihan na mas mataas ang presyo kaysa sa ceiling na itinakda sa ilalim ng Executive Order (EO) No. 39, na inilabas ni Pangulong Ferdinand Marcos Jr. noong Biyernes para itakda ang presyo ng regular-milled rice sa P41 kada kilo at P45 para sa well-milled variety simula sa Setyembre 5.
Sinabi ni Romualdez na maaaring magkaroon ng financial aid o “ayuda” mula sa gobyerno para sa mga nagtitinda upang mapagaan ang masamang epekto ng price ceiling sa kanilang negosyo.
Sa kanyang pagpupulong kasama ang mga miyembro ng Philippine Rice Industry Stakeholders’ Movement (Prism) noong Biyernes, binalaan ni Romualdez ang mga mangangalakal na umano’y nang-aabuso sa sitwasyon para kumita pa.
“Kung gusto ninyong maging bahagi ng solusyon, kasama namin kayo, tutulungan namin kayo, suportahan namin kayo. Pero kung parte kayo ng problema, aalisin namin kayo,” wika ni Romualdez sa mga kinatawan ng Prism.
“Huwag ninyong subukan takutin ang gobyerno. Kayang-kaya ng gobyerno na mag-import [ng bigas] nang direkta,” dagdag niya.
“Kung malalaman namin na may mga nag-i-import at nagho-hoard at nagpapataas ng presyo, tayo ay magkakaroon ng raid. At ang Bureau of Customs ay magko-konfiska at ibibigay ito sa Department of Social Welfare and Development, sa Kadiwa, sa Department of Agriculture para ibenta ito sa mas mababang presyo,” dagdag pa niya.
Kasama ni Romualdez sa pulong kasama ang mga kinatawan ng Prism ang House Senior Deputy Majority Leader Sandro Marcos, ang appropriations committee chair na si Rep. Elizaldy Co, ang agriculture and food committee chair na si Rep. Mark Enverga, at ang kanyang vice chair, si Rep. David Suarez.
Bagaman kinikilala niya ang pagsisikap ng grupo na magbenta ng bigas sa publiko sa P38 kada kilo, binigyang-diin ni Romualdez na ilang miyembro ng Prism ang may-ari ng mga bodega na kamakailan ay sinalakay ng gobyerno sa lalawigan ng Bulacan dahil sa umano’y hoarding at smuggling ng bigas.
Hinihiling din niya sa mga mangangalakal ng bigas na tumulong na magpabunyag sa mga “masasamang elemento” sa kanilang hanay na maaaring sangkot sa “di-matinong mga gawain sa kalakalan.”
Ayon kay Romualdez, hindi dapat gamitin ng mga nagtitinda ang presyo ng kalakal sa pandaigdigang merkado bilang dahilan para itaas ang presyo nito sa pagbenta, dahil ang mga inaangkat na bigas, kasama na ang mga galing sa Vietnam, ay nag-aambag lamang ng 18 porsiyento ng kabuuang konsumo ng bigas sa bansa.
Sinabi niya na inaasahan na kumita ang mga mangangalakal sa kalakal ng bigas, ngunit hindi sila dapat “labis-labis” sapagkat maaaring magpatupad ang gobyerno ng mas mahigpit na mga patakaran para pangalagaan ang kalakalan ng bigas.
Samantala, sinabi ni Albay Rep. Edcel Lagman na ang mga negosyanteng nagtututol sa direktiba ni Marcos ay dapat magsumite ng “sworn statements” na opisyal na nagpapahayag sa Department of Agriculture at Department of Trade and Industry (DTI)